Dönemler ve Bilimler

Giriş Yazıları

Giriş Yazıları, İslam Düşünce Atlası'nın fikrî alt yapısını ortaya koymayı amaçlayan beş yazıdan oluşmaktadır. Bu yazılarla bir yandan İslam Düşünce Atlası'nın vadettiği dönemlendirmenin sınırlarını belirlerken diğer taraftan İslam düşünce tarihini çevreleyen ana konulara giriş yapacaksınız.

Klasik Dönem

Klasik Dönem İslam düşüncesinin VII. ile XI. asırlar arasındaki teşekkül ve inşa evresini kapsar. Bu dönem, İslam düşünce geleneği içerisindeki temel okulların teşekkül ederek sonraki dönemler için birer klasik halini alacak temel referans kümesini oluşturmalarına şahitlik eder. Böylece Klasik Dönem, hem teşekkül eden ilmî gelenekler, hem mesâil, hem de bu gelenekleri inşa eden ve taşıyan klasik metinler açısından İslam düşünce tarihinin kurucu oluşum evresini oluşturur.

Yenilenme Dönemi

Yenilenme Dönemi, İslam düşünce geleneğinin on ikinci ve on altıncı asırlar arasındaki evresini kapsar. Gazâlî ertesinde kelam, felsefe ve tasavvuf başta olmak üzere farklı bilimsel disiplinlerin bir tür yeniden inşa sürecine girdiği bu dönemin baskın ekolleri, Yeni-Eş'arîlik, İbn Sînâcılık, İşrâkîlik ve Ekberîlik'tir.

Muhasebe Dönemi

XVII. ve XVIII. yüzyılları kapsayan Muhasebe Dönemi, İslam düşünce tarihi açısından kadîmin cedîde ve cedîdin de kadîme kıyasla muhasebe edildiği ve artık kendisini giderek artan bir biçimde göstermeye başlayan Yeni Bilim ve Dünya karşısında geleneksel birikimin çeşitli seviyelerde değerlendirilmeye tâbi tutulduğu bir dönemdir. Siyâsî, ilmî ve edebî açılardan bu muhasebe, bir yandan sürekliliği ifade ederken diğer yandan değişime kapı aralayan bir yönü öne çıkarır.

Arayışlar Dönemi

İslam düşünce tarihi açısından XIX. ve XX. yüzyıllar, Müslümanların, sömürgecilik aracılığıyla doğrudan doğruya maruz kaldığı Batı uygarlığının inşa ettiği yeni bilme ve eyleme tarzlarının yarattığı ilmî, siyâsî, askerî, iktisâdî, ictimâî bunalımlar karşısındaki çözüm arayışlarının bir ifadesidir.