Muhammed Usame Onuş

Hakkında

Muhammed Usame Onuş, 2011 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri bölümünde İslam Hukuk alanında “Hırakî’nin el-Muhtasar’ı ve Hanbelî Mezhebine Etkisi” başlıklı teziyle yüksek lisans derecesi aldı (2013). ABD Columbia Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak bulundu (2013-14). Marmara Üniversitesi İslam Hukuku alanında “VI-VII. Asır Dımaşk Hanbelîliği” başlıklı tezini 2020 yılında tamamlamıştır. MÜ İlahiyat Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. İlgi alanları arasında Hanbeli mezhebi, teşekkül dönemi ve ikinci klasik döneminde ehl-i hadis düşüncesi ve selefilik gibi konular bulunmaktadır.

Katkıda bulunduğu maddeler

Muvaffakuddin İbn Kudâme
İbn Kudâme’nin mezhebe en önemli katkısı kendisinden önceki fıkhî birikimi derleyip yeni çıkan meselelerle beraber tekrar tasnif ederek sonraki nesillere aktarmasıdır. Bu faaliyetiyle Hanbelî mezhebinin müteahhirûn döneminde en etkili isimlerden birisi olarak öne çıkmıştır.
Ebü’l-Ferec İbnü’l-Cevzî
Tarih, tabakat, fıkıh, hadis, tefsir ve akaid alanında birçok eser kaleme almış olan İbnü’l-Cevzî aynı zamanda felsefe ve dil ilimlerinde de öne çıkmıştır...
Ukberî
Ukberî fıkıh ve fıkıh usulü alanında yetkin bir şahsiyet olmakla beraber asıl şöhretini Arap dili ve belâgati alanındaki çalışmalarıyla kazanmıştır. Özellikle Kur’ân ve hadis metinleri ile Arap şiirine dair yaptığı gramer tahlillerinden dolayı kendisine “sâhibü’l-irab” denmiştir.
Tûfî
Hanbelî mezhebinin geleneksel anlayışından farkı bir tutum içinde olmuştur. Hanbelî mezhebinin usûl konularına kelâm ile ilgili konuları karıştırmama ve kelâmî hususlarda tevile karşı çıkan tavrının dışına çıkmıştır.
Merdâvî
Mezhepte “şeyhülislam” ve “şeyhülmezhep” lakaplarıyla anılan Merdâvî özellikle İbn Kudâme’nin el-Mukni’ini şerhettiği el-İnsâf ve hocası İbn Müflih’in el-Fürû’unu tamamlayıcı mahiyette kaleme aldığı Tashihü’l-fürû adlı eserleriyle Hanbeli mezhebinde etkin oldu.
İbnü’n-Neccâr el-Fütûhî
Mezhepte İbn Kudâme’nin el-Mukni ve Merdâvî’nin (ö. 885/1480) et-Tenkîh adlı eserlerini merkeze alıp bazı ekleme ve çıkarmalarda bulunarak kaleme aldığı Münteha’l-irâdât fî cemʽi’l-Mukni maʽa’t-Tenkîh ve ziyâdât adlı eseriyle meşhur olmuştur.
İbnü’l-Lahhâm
usûl-i fıkıh alanında öne çıkan İbnü’l-Lahhâm’ın bu alanda kaleme aldığı eserlerinden birisi el-Muhtasar fî usûli’l-fıkıh’tır.
İbn Müflih el-Makdisî
İbn Müflih mezhepte İbn Kudâme’nin el-Mukni adlı eserine yazdığı el-Mübdi adlı şerh ve Hanbelî tabakatına dair olan el-Maksadü’l-erşed adlı eserleriyle tanınmıştır. İbn Müflih’in el-Mübdi adlı şerhi, el-Mukni üzerine kaleme alınmış en hacimli şerhlerden biridir.
Ebu’l-Kasım el-Hırakî
Hırakî, kendisine ulaşan ham malzemeyi işleyerek el-Muhtasar adlı eserini kaleme almıştır. Mezhebin ilk muhtasarı olan bu eser ile Hırakî gerek tasnif, gerekse içerik açısından sonraki dönem Hanbelî literatürünü etkilemiş ve mezhepte el-Muhtasar merkezli bir telif geleneğinin oluşmasını sağlamıştır...